Wat is een scale-up?
Scale-ups zijn startups die de eerste fase hebben overleefd en ook hun eerste succes hebben behaald. Vaak heeft een scale-up al meerdere investeerdersrondes gehad. Feitelijk is een scale-up een startup die niet meer aan het zoeken is naar een herhaalbaar en schaalbaar businessmodel en aan het opschalen is.
De term scale-up is bedacht door consultancybureau Deloitte (2015). Een scale-up betekend letterlijk ‘opschaler’ en is een succesvolle startup. Dit wil zeggen een startup die de eerste vijf jaar heeft overleefd en minimaal 10 miljoen dollar omzet genereert. Voorbeelden van bekende scale-ups zijn Uber, Facebook, Adyen en Catawiki.
Het bereiken van de scale-up fase is helaas niet voor elke startup weggelegd. Onderzoekers van Deloitte en leiderschapsprogramma THNK wilden weten hoe bedrijven door de startup, scale-up en unicorn fase heen groeide. Uit het onderzoek blijkt dat van alle startups slechts de helft nog bestaat na 5 jaar. Daarbij heeftslechts één op de tweehonderd bedrijven die de eerste vijf jaar overleven daadwerkelijk de scale-up fase bereikt.
Dat 200.000 startups na 5 jaar nog bestaan is eigenlijk best veel. Als je bedenkt dat de algemene opvatting over startups is dat de meerderheid faalt. Voor die groep overlevers is de mediaan qua omzet na 5 jaar 300.000 euro met een gemiddelde omzetgroei van 5 procent in de jaren die volgen.
Het aantal bedrijven in de wereld zoals Uber, Facebook en Netflix,maar ook de Nederlandse bedrijven Catawiki, Thuisbezorgd.nl en Adyen zijn natuurlijk dun gezaaid. De cijfers uit het onderzoek bevestigen dit beeld.Van de in totaal 400.000onderzochte bedrijven groeien er 103 uit tot de unicorn fase met een waardering van 1 miljard dollar of meer.
Scale-up
Lang niet alle ondernemers hoeven per se zo snel mogelijk miljoenen omzet te genereren. Een kwart kiest voor een schaalbaar en herhaalbaar businessmodel. 85 procent van de scale-ups kiezen voor eenbusinessmodel dat voor een relatief brede markt relevant is en internationaal kan worden opgeschaald.
Scale-ups hebben over het algemeen ondernemers aan het roer staan met ‘een rugzak vol leiderschapservaring’ en beschikken over relevante kennis van de klant en de markt. Dit staat haaks op het denkbeeld dat veel mensen hebben over startups en scale-ups. Dat relatief jonge ondernemers in raptempo de wereld veroveren en baanbrekende innovaties naar de markt brengen. Dit zijn vaak de stereotype beelden die uitvergroot worden in de media. De ondernemers die bij snelle groeiers (scale-ups) de scepter zwaaien zijn over het algemeen een jaar of 40.
Ervaring
Juist deze groep ervaren ondernemers heeft het spel al een aantal keren gespeeld. Van bedrijven als Catawiki, Elastic en Adyen is al lang bekend dat ze in de scale-up fase geleid werden door ervaren rotten in het vak. Travis Kalanick had voordat hij Uber oprichtte al vele jaren ondernemerservaring onder de gordel, voordat hij met Uber zijn taxi imperium uit de grond stampte.
Om vanuit een startup door te groeien naar een scale-up zijn simpelweg duizenden vlieguren aan ervaring voor nodig. Experts en analisten die advies geven over de ontwikkeling van startup ecosystemen adviseren om die reden ook om incubators op te zetten die zich richten op ervaren ondernemers. Dit in plaats het stereotiepe jonge en net afgestudeerde ondernemer.
Team
Scale-ups worden over het algemeen opgericht door een groep oprichters. Meer dan de helft van de snelle groeiers kent dus meerdere founders die samen het bedrijf bedenken en laten groeien. Experts alsserial entrepreneur Oscar Kneppers (founder Emerce, Bright en Rockstart) zeggen dat het startup droomteam bestaat uit een hacker, hipster enhustler. Juist het brede scala aan competenties maakt dat het team in staat is om de startup op te starten en laten doorgroeien naar een scale-up. De hacker is in het team verantwoordelijk om ervoor te zorgen dat de techniek goed functioneert. De hipster zorgt ervoor dat alles er goed uitziet en aansluit bij de klantbehoefte en hustler zorgt ervoor dat het ook daadwerkelijk wordt verkocht aan betalende klanten.
De timing speelt voor een scale-up ook een belangrijke rol. Het is naast het introduceren van een nieuw businessmodel ook belangrijk dat de markt waarin je je als scale-up bevindt zelf een groeifase doormaakt. Dit kan natuurlijk ook een nichemarkt zijn die groeit, terwijl de grote markt er omheen krimpt. In een dergelijke periode is de prijsdruk voor een scale-up namelijk minder zwaar. Dit heeft een behoorlijke invloed op de groeisnelheid van een scale-up in hun branche.
Geduld
Het runnen van een scale-up vraagt om uithoudingsvermogen om alle voorbereidingen te treffen. Dit betekend wachten op de juiste markt omstandigheden voordat de markt veroverd wordt. Hoewel de omzet van scale-ups na vijf jaar een stuk groter is. Wachten veel van deze bedrijven langer meet hun nieuwe marktintroducties en duurt het statistisch gezien twee keer zo lang voordatüberhaupt hun eerste inkomsten boeken. Kort samengevat is het runnen van een scale-up geen sprint. Als ondernemer en team zal je bereidt moeten zijn om de marathon te lopen. Alleen weet je nog niet precies waar en wanneer deze marathon gaat plaatsvinden, maar je moet als team voorbereidt zijn om deze op het juiste moment te winnen.
Een opmerkelijk element is verder dat het niet uitmaakt in welk land of continent een startup wordt opgericht. De verhouding tussen startups en scale-ups is overal in de wereld vergelijkbaar. Of je nu start in Silicon Valley of Amsterdam, overal zal je op een vergelijkbare manier moeten zwoegen om een scale-up te worden.
Zes overlevingstips om je scale-up te laten groeien
Het oprichten van een bedrijf is in Nederland erg gemakkelijk. Een bedrijf laten groeien is veel ingewikkelder. Het vergt een andere strategie, inzichten en competenties.
Laten we het cru stellen: iedereen die een beetje ondernemend is kan een bedrijf opstarten. Alleen is een bedrijf succesvol laten groeien tot een scale-up andere koffie. Uit de hierboven gecommuniceerde cijfers blijkt dat uit 400.000 startende bedrijven in 24 landen slechtséén op 200 startups binnen vijf jaar opschaalt naar een scale-up met meer dan 10 miljoen dollar omzet.
‘Startups dragen niet bij aan de economie?’
Als eerst: ‘wat moeten we met startups?’. Het zijn dus niet de jonge startende bedrijven die bijdragen aan de groei van onze economie.Dat liet Verne Harnisch (expert in strategische groei) onlangs optekeneninHet Financieel Dagblad. ‘Het gemiddelde groeibedrijf is twintig tot vijfentwintig jaar actief voordat het eindelijk dat punt van snelle groei bereikt.’
Het zijn juist de scale-ups die zorgen voor economische groei en nieuwe banen in Nederland. Er moeten statistisch gezien dus meer startups gaan doorgroeien naar de scale-up fase. Dit betekend dat het startup ecosysteem op het gebied van talent, markt en kapitaal moet verbeteren. Al is het volgensHarnisch ook een kwestie van te focussen bij startups en scale-ups op de juiste mensen, strategie, executie en geld. Hierom zijn er door experts de onderstaande zes fundamentele lessen voor scale-ups opgesteld.
Scale-up les 1: schaal nooit te vroeg op
Het opschalen is vergelijkbaar als een huis bouwen: het lukt niet als de basis en de fundamenten niet degelijk zijn. Als ondernemer moet je ervoor zorgen dat je businessmodel en waardenpropositie staan als een huis. Voordat je denkt aan doorgroeien. Neem hiervoor de tijd. Onderzoek toont immers ook aan dat scale-ups twee keer zo lang doen over de periode oprichting tot marktintroductie dan normale bedrijven.
En dat isoké. Het is belangrijk om de tijd te nemen om de perfecte en noodzakelijke randvoorwaarden tete creëren, die hypergrowth aankunnen. 85 procent van de businessmodellen van scale-ups zijn schaalbaar en herhaalbaar. De focus bij de ontwikkeling van zo’n businessmodel ligt op een (brede) internationale uitrol.
Scale-up les 2: Zorg dat je er als leider klaar voor bent
Als je aan de basis staat van een startup ligt de focus dikwijls op pionieren, uitvinden en het bedenken van een businessmodel. Alleen is een goedepionier geen manager.‘Een club jonge honden aansturen die voortgedreven wordt door de energie van een simpel idee, is iets anders dan een heel organisatie inrichten en op koers houden’, weten Van Beek en Huizenga. Een organisatie die eenhypergrowthdoormaakt vraagt om meer leiderschap en structuur. ‘Kijk als founder en management team eens goed in de spiegel. Ben jij echt de persoon die dit bedrijf naar de volgende fase kan brengen?’.
Het zijn vooral scale-ups met twintig tot vijftig medewerkers die statistisch gezien in een moeilijke positie zitten. Waar het bedrijf te klein is om specialisten op sleutelposities te plaatsen, maar waar de oprichters het ook niet allemaal zelf kunnen doen.
Scale-up les 3: Kernwaarden als leidraad bij werving talent
Het aantrekken, werven en behouden van talent is voor snelgroeiende bedrijven een grote uitdaging. Zonder talent is het onmogelijk om dehypergrowthwaar te maken. Zolang onderneming relatief kleinschalig is kan je met een paar mensen het volgende brandje prima blussen. Maar zodra een onderneming snel groeit, moet je je afvragen of je medewerkers ook in het grotere plaatje passen. Of ze in de toekomst passen bij de ambities en de cultuur van je scale-up.
Dat kan natuurlijk alleen als je goed weet wie jezelf bent. Wat de kernwaarden zijn van het management team (mt) en hoe je als onderneming zaken aanpakt. De kernwaarden van de onderneming meoten duidelijk zijn bij het aantrekken van toekomstige talenten en dit dient de leidraad te zijn bij de werving. De kans dat je de juiste talenten aantrekt en voor de toekomst behoudt als scale-up is dan stukken groter.
Scale-up les 4: Stel duidelijk en ambitieuze doelen
Wanner je als scale-up laagt mikt. Dan kom je ook laag uit. En juist in de scale-up fase wil je de pijlen zo hoog mogelijk richten. Je ambitie laten spreken en de mensen vinden die deze ambitie samen met jou waar willen gaan maken. Stel jezelf en je management team daarom dus een duidelijk, meetbaar en ambitieus doel dat binnen een acceptabel tijdsbestek behaald kan worden. Hierin is naast het tijdsbestek ook een duidelijk eindpunt van cruciaal belang. Het werkt ook motiverend voor een team om ambitieuze doelen te behalen.
Een ambiteus doel fungeert voor een snelle groeier als een soort van katalysator voor de teamgeest en zet alle neuzen in dezelfde richting. De missie van de onderneming, kerncompetenties van het team en de economische motor zij bepalend voor je bedrijf. Wat is je bestaansrecht. Waar is de scale-up goed in en waarmee wordt het merendeel van het geld verdiend.
Scale-up les 5: De Mark Zuckerberg strategie
Naarmate een scale-up groeit wordt het minder eenvoudig om alle medewerkers op dezelfde lijn te krijgen. Er is niet alleen een sterke behoefte aan een gezamenlijk ambitie die door iedereen gedragen wordt (scale-up les 4) en een duidelijk doel (scale-up les 5) maar ook aan meer structuur en communicatie. Een briljant team met de allerbeste talenten volstaat niet. Het team moet ook ten alle tijden weten waar ze aan toe zijn en waar de organisatie heen gaat.
Zorg er daarom voor dat er in je onderneming een vast vergadertime is met vaste communicatie momenten richting het team. Plan op regelmatige tijdstippen vergaderingen in waarin de prioriteiten en doelen besproken worden.Richt je scale-up daarom in zoals Mark Zuckerberg dit deed bij Facebook. Hoe drukMark Zuckerberg het ook heeft. Elke vrijdag houdt hij een Q&A-sessie met alle medewerkers van Facebook en elke maandag hij hij een managementoverleg.
Scale-up les 6: cash is king
Als een onderneming groeit dan smelt het geld op de bankrekening weg als sneeuw voor de zon.Want groei vraagt om geld. Dit geld zeker voor dehypergrowthdie een scale-up doormaakt: plannen, ambities, toptalenten, strategie zijn allemaal nodig om deze vorm van groei waar te maken. Maar zonder cash hou je dit niet lang vol.‘Succesvolle bedrijven houden met opzet drie tot tien keer zoveel cash in reserve als hun concurrenten’, aldus Jim Collins inGreat by Choice.Dit is om tegenslagen en onvoorziene omstandigheden te kunnen pareren. Bill Gates heeft er altijd een punt van gemaakt om minstens een bedrag op de bank te hebben, dat de financiële lasten van een bedrijf van tenminsteéén jaar coverde.
Juryvragen tijdens de finale van de Young Business Award. Het scale-up event wordt jaarlijks door 800 bezoekers bezocht.
Scale-up events bezoeken
Wil jij graag in contact komen met de meest ambitieuze scale-ups van Nederland? Dan is het wellicht interessant om binnenkort een scale-up evenement te bezoeken. Hier ontmoet je naast evenement bezoekers de toekomstmakers van Nederland.
Het bezoeken van scale-up events is voor zowel startende als ervaren ondernemers enorm interessant. Als startup is hetgeen dat deze scale-ups doen relevant als stip aan de horizon om de komende jaren als team naar toe te groeien. Wanneer je zelf betrokken bent bij een scale-up is het een prima spiegel. Daarbij zijn de andere scale-ups relevante sparringpartner als het gaat om het aantrekken van talenten, marktexpansie en funding ophalen. De scale-up competitie Young Business Award organiseert jaarlijks drie scale-up events. De scale-up evenementen worden samen jaarlijks door zo’n 1.400 bezoekers bezocht.
Binnenkort zelf een scale-up event bezoeken? Bekijk hier de agenda met scale-up bijeenkomsten en meld je gratis aan als bezoeker.
